13 Manieren om werknemers te belonen

Wil je eigendom delen of behouden?

Voordat je een beloning kiest, is het belangrijk om na te denken over of je eigendom wil delen of behouden. Je kunt namelijk medewerkers belonen door ze een stukje eigendom te geven. Dit kan onder andere in de vorm van aandelen, opties en certificaten. Het mooie aan deze beloning is dat je medewerkers aan je bindt, zonder dat dit ten koste gaat van geldmiddelen. Aan de andere kant betekent dit ook dat het medewerkers wettelijke rechten geeft die horen bij een aandeelhouder zoals het bijwonen aandeelhoudersvergaderingen en het ontvangen van de jaarrekening. Indien je geen verantwoording wil afleggen aan medewerkers, zijn er ook andere mogelijkheden om medewerkers te belonen. Bijvoorbeeld een cash bonus, loon in natura, of bovengemiddelde arbeidsvoorwaarden. Denk bijvoorbeeld aan extra vakantiedagen, reiskostenvergoeding of een auto van de zaak. Voordelig aan deze beloningsinstrumenten is dat ze als ondernemer fiscaal aftrekbaar zijn. Dit geeft alleen wel een minder vergaande stimulans ten opzichte van het delen van eigendom.

Manieren om medewerkers te belonen als er is gekozen voor het delen van eigendom

1. Aandelenparticipatie

Het voordeel van aandelenparticipatie is dat de medewerker ook ondernemingsrisico loopt. Dit motiveert om te handelen naar het belang van de organisatie. De medewerker is immers mede-eigenaar van de onderneming en heeft er baat bij dat deze groeit. Bij de keuze voor deze optie is het verstandig om een aandeelhoudersovereenkomst op te stellen. Hierin benoem je rechten, plichten en voorwaarden die aan het aandeelhouderschap kleven.

2. Stemrechtloze aandelen

Ten opzichte van “aandelenparticipatie” is het voornaamste verschil dat een stemrechtloze aandeel een aandeel is waaraan geen stemrecht verbonden is. Dit betekent dat de medewerker in de algemene vergadering geen invloed heeft (hij mag wél aanwezig zijn bij de vergadering).

3. Certificaten

Vergelijkbaar met “stemrechtloze aandelen”, met als verschil dat het bij certificaten mogelijk is om de rechten van een certificaathouder verder te beperken ten opzichte van de houder van stemrechtloze aandelen. Je kunt bijvoorbeeld regelen dat de certificaathouder geen vergaderrecht heeft, welke wettelijk toekomt aan een houder van stemrechtloze aandelen. Om certificaten uit te geven dient een STAK (Stichting Administratiekantoor) opgericht en beheerd te worden.

4. Stock Purchase Plan (“SPP”)

Vergelijkbaar met “aandelenparticipatie” met als verschil dat een SPP een toegekend recht aan medewerkers is om binnen een bepaalde periode aandelen te kopen. Deze aandelen worden dan met een beperkte korting, bijvoorbeeld 10%, verkocht aan medewerkers.

5. Aandelenopties

Een optierecht houdt in dat medewerkers de mogelijkheid krijgen om gedurende een bepaalde tijd en tegen een vooraf vastgestelde prijs één of meer aandelen te kopen. Hierbij kunnen aanvullende eisen gesteld worden om de aandelenoptie uit te kunnen. Bijvoorbeeld een aantal jaar dienstverband of het behalen van andere, nader gedefinieerde, doelstellingen.

6. Restricted Share Units (“RSUs”)

Een RSU geeft de medewerker recht op ‘gratis’ aandelen nadat aan bepaalde (prestatie)voorwaarden is voldaan.

7. Share Appreciation Rights (“SARs”)

Een SAR is een beloningsvorm waarbij medewerkers het recht krijgen om gedurende (of na) een bepaalde periode een bonusbetaling te ontvangen. De betaling is dan gelijk aan de waardeaangroei van de organisatie op het moment van toekenning SAR tot aan het moment van uitoefening SAR. Op die manier wordt de werknemer beloond in lijn met de groei van de organisatie, zonder eigendom van aandelen. Een voordeel hiervan is dat de medewerker profiteert van groei in de bedrijfswaarde, maar geen eigenaar wordt en dus ook niet de rechten krijgt die daarbij horen.

Manieren om medewerkers te belonen zonder eigendom te delen

8. Winstdeling

In het arbeidscontract spreek je af dat medewerkers een vast percentage van de winst krijgen. Bijvoorbeeld 10% over de gerealiseerde winst. Dit kan medewerkers motiveren om extra goed te presteren.

9. Cash Bonus

Dit kan bijvoorbeeld een eenmalige bonus zijn voor medewerkers. Je beloont medewerkers op basis van omzet, winst of een ander objectief criterium. Het voordeel ten opzichte van “winstdeling” is dat een cash bonus incidenteel is en meer vrijblijvend.

10. Dienstverband met bovengemiddelde arbeidsvoorwaarden

Een dienstverband met goede arbeidsvoorwaarden, primair en secundair, kan al een eerste goede stap zijn in het langdurig verbinden van medewerkers.

11. Persoonlijke beloningen (“loon in natura”)

Het is belangrijk om waardering te uiten naar werknemers. Dit kan heel goed door het geven van een persoonlijke beloning. Denk bijvoorbeeld  aan een kerstpakket of een verjaardagscadeau. Per medewerker mag je over een bedrag van € 227 exclusief btw per boekjaar de btw aftrekken. Dit noemt de Belastingdienst het drempelbedrag. Als je uitgaven per medewerker niet hoger zijn dan € 227 exclusief btw, dan hoef je hier dus geen omzetbelasting over te betalen.

12. Goed werkgeverschap

Een leuke activiteit of het regelmatig organiseren van borrels is een effectieve manier om medewerkers te motiveren. Dit valt onder goed werkgeverschap. Je kunt hierbij ook denken aan het geven van een laptop, een sportschool abonnement of het verzorgen van de lunch.

13. De werkkostenregeling (WKR)

Via de werkkostenregeling kun je als werkgever vergoedingen aan je werknemers geven zonder dat deze belast worden met loonbelasting. Dit bedrag aan vergoedingen dat niet wordt belast mag 1,7% van het totale fiscale loon (de loonsom) van je medewerkers zijn. Dit percentage noem je de ‘vrije ruimte’. Over de vrije ruimte betaal je als werkgever dus geen loonbelasting. Let wel op, als je boven 1,7% uitkomt, dan betaal je loonbelasting in de vorm van een eindheffing van 80%.